Weg 13, van zandweg tot drukke verkeersweg

Vandaag de dag wordt continu aan het wegennet gewerkt, we zijn niet anders gewend. In 1931 kwam weg 13, van Rijswijk naar Hoek van Holland tot stand. Door een zeldzaam boekje uit 1931 met foto’s en kaarten hebben we nu een goed inzicht in hoe dat toen gebeurde. De hele maand april zijn deze foto’s te zien in de Bibliotheek bij het station. Zaterdagmiddag 9 april werd de tentoonstelling geopend. Maar terug naar het begin. Mevrouw Mi-Tê Goeijenbier uit Poeldijk kreeg van haar vader een in linnen gebonden boekje, met in goud opgedrukte letters. De titel luidt: ‘Het Westland, Rapport over de verbetering van den verkeersweg no. 13 Rijswijk – Hoek van Holland met een zijtak naar Delft’. Ruim tachtig jaar later is er een tentoonstelling aan gewijd met als titel ‘Veranderend landschap’.
Het Rapport is rijk voorzien van foto’s. Deze geven de toestand van vóór, tijdens en ná het verbeteren en verbreden van Verkeersweg 13 weer. Mi-Tê Goeijenbier heeft al deze foto’s als uitgangspunt voor deze tentoonstelling genomen: ze zijn vergroot, fijnzinnig ingekleurd en van toelichting voorzien. De tentoonstelling omvat ruim 100 foto’s op dertien panelen.

Verkeersweg 13, ruim achttien kilometer lang, liep van de Hoornbrug in Rijswijk tot aan Hoek van Holland. In Rijswijk maakten de Kleiweg, nu Sir Winston Churchilllaan, Schaapweg en Sammersweg er deel van uit. Tot aan de bemoeienis van de provincie Zuid-Holland waren Rijswijk en de Westlandse gemeenten verantwoordelijk voor het weggedeelte dat binnen de gemeentegrenzen viel. Verbetering en verbreding van de weg was nodig, omdat het vervoer van land- en tuinbouwproducten per vrachtauto naar Delft en Rotterdam in die tijd enorm toenam. In het verleden gebeurde dat via het water. De betrokken burgemeesters waren jarenlang met elkaar in overleg. Pas toen de provincie Zuid-Holland de verantwoordelijkheid kreeg, werd de zaak voortvarend aangepakt.
De grootvader van Mi-Tê, Jacob Goeijenbier, was als taxateur bij de aanleg van de weg betrokken. De weg moest niet alleen verbeterd maar ook verbreed worden. En dus moesten stukken grond en andere objecten langs de weg getaxeerd en aangekocht worden.

Eind jaren twintig werd héél het tracé verbeterd en verbreed. En bijzonder voor die tijd: er werd een fietspad aangelegd. Mi-Tê: “Die schitterende bruggen waren voorzien van opgemetselde pilaren die als lantaarn dienst deden. In elke brug is door de keramist Willem Coenraad Brouwer uit Leiden een tegeltableau aangebracht. Op veel tableaus komen watervogels voor die er na ruim tachtig jaar nog steeds puntgaaf uitzien. Bij de vervanging van de bruggen zijn de tableaus uitgezaagd en gerestaureerd. De bruggen zijn opnieuw gebouwd in de oude stijl. De Thierensbrug in Rijswijk bestaat niet meer en de Sammersbrug is provisorisch opgeknapt.”

Bij de opening nam een groot aantal sprekers het woord. Ieder van hen werd geïntroduceerd door Frans Holtkamp. Wil van den Bos Czn., voorzitter van het Genootschap Oud-Westland. Rijswijks wethouder René van Hemert, de Westlandse wethouder Bram Meijer, Hans Koot en stadsarcheoloog van Rijswijk. Leuk aspect is dat de wethouders aangaven dat het belang van weg 13 ook nu nog heel groot is en dat er nog steeds verbeteringen aan plaatsvinden. Voor liefhebbers van het erfgoed in en om Rijswijk is deze tentoonstelling erg interessant.