Eenzaamheid

Overal praten mensen over eenzaamheid en hoe erg dat is. Ouderen die alleen achterblijven, alleenstaanden zonder vrienden, mensen die niet makkelijk contacten leggen. Wethouder Marloes Borsboom schreef hierover op de internetsite van Groen Links Rijswijk een mooie tekst. Herkenbaar en met een optimistische boodschap. Oma stond in het verzorgingstehuis bekend als de dame die het meeste bezoek kreeg van iedereen. In de eerste toespraak over oma tijdens haar afscheid afgelopen week kwam dat al naar voren. En toch was dat bezoek haar nog niet genoeg en keek zij altijd vanuit de zaal naar de ingang of er nog iemand aankwam. Haar kamer is nu leeg, en de leegte die zij achterlaat voelt iedereen om haar heen.
Niet alleen door mijn bezoeken aan haar kwam ik achter de grote eenzaamheid die er heerst onder mensen, onder Rijswijkers, maar ook door mijn voornemen niet teveel op mijn kamer te zitten in het stadhuis en erop uit te gaan. (Want wat weet je nu van het leven als je plotseling wethouder bent?) Te praten met mensen om wie het gaat, voor wie ik mijn werk doe, en zo erachter te komen wat er speelt. En dan valt pas op hoe groot die eenzaamheid is. Dan maakt het niet uit hoe oud iemand is, waar iemand vandaan komt of welgesteld is of niet.

Ik heb het gezien bij activiteiten met jongeren, in gesprekken met ouderen, met allochtonen, gehandicapten maakt niet uit. Het laat een diepe indruk achter als plotseling een oudere man begint te huilen, heel hard te huilen omdat hij zo alleen is, geen toekomstperspectief heeft en zijn overleden vrouw zo vreselijk mist. Of een jongere die geen contacten heeft, durft te maken, en zo steeds verder geïsoleerd raakt. Of een Irakees die hier al 5 jaar woont en nog nooit een afspraak met iemand heeft kunnen maken en met hem vele medemigranten uit zijn klas. Of een vrouw met gezondheidsproblemen en niet meer naar buiten kan en daarmee letterlijk haar wereld heeft zien verkleinen.

Eenzaamheid kent diverse oorzaken en kan in een persoon zelf liggen of in zijn omstandigheden. De gevolgen van eenzaamheid zijn enorm: eenzaamheid is een gevoel en uit onderzoeken blijkt dat hetzelfde hersengebied geactiveerd is als bij fysieke pijn. Alle mensen die ik sprak spreken van een leegte en angsten.

De rol die vrijwilligers vervullen, vaak door heel andere functies te bekleden zoals binnen Welzijn Rijswijk, is oneindig. Zij bieden vaak een luisterend oor, en dat is vaak voor mensen nog veel belangrijker dan de daadwerkelijk uitgevoerde functie. Juist die informele zorg is zo belangrijk. De kracht zit hem in de samenleving zelf en dat zijn we met elkaar.

Mijn oma had altijd haar vaste uitspraken, zinnen en spreekwoorden. Alleen is maar alleen was daar steevast een van. Mijn oproep als bestuurder, als Marloes, is leer je buren kennen en kijk om je heen. Elke kleine bijdrage is er een.